28 Temmuz 2019 Pazar

hızlı okuma teknikleri

ne zaman hız denemesi yapan bir grup kitap okuruna rastlasam aklıma woody allen'ın yazdığı muzır etkiler gelir. daha doğrusu, "olay rusya'da geçiyor," cümlesi.

ünlü yönetmenin take the money and run(1969) filmindeki bir sahnede de kullandığı bu şaka cümlesi, hızlı okuma tekniğiyle savaş ve barış'ı okuyan bir kişinin roman hakkında söyleyebildiği tek şeydi.

meğer bu şaka, çoğu insanın sandığı gibi woody allen'ın kıvrak zekasının bir ürünü değilmiş. gazeteci rod riggs yapmış bu espriyi ilk olarak.

iowa eyaletinin ames kentinde yayınlanan yerel ames daily tribune gazetesinde köşe yazarı olan riggs, hızlı okuma kurslarının yayılmaya başladığı altmışlı yılların ortasında, bir arkadaşının bu kurslardan birine gittiğini yazdıktan sonra şu şakayı yapmış:

"tolstoy’un savaş ve barış romanını yirmi dakikada bitirmiş. kitap rusya hakkındaymış".

23 Temmuz 2019 Salı

kısa öykü, çok kısa

birisine mutlu olma fırsatı verilir fakat o bunu kullanmaktan korkar. çünkü mutluluk onun düşüncesine göre imkânsızdır. ancak deliler mutlu olabilirler.

her nasılsa şartlar bir gün kahramanımızı bu fırsatı kullanmaya ikna eder ve mucize bu ya, mutlu olur.

ve delirir.

20 Temmuz 2019 Cumartesi

şarkı

ihtiyacım olan yabancı sendin, diyor şarkı. çağrıma yanıt veren gezgin. bir kez görünce değiştiğim sendin.

beklendiği ancak gelince fark edilen. şimdiyse unutuluşa direnen bir kaç fotoğraf.

ve senden sonra her şey yabancı.

17 Temmuz 2019 Çarşamba

motivasyon

yedi şubat bin dokuz yüz yetmiş üç...

andrey tarkovski, bu tarihli güne ayırdığı günlük* sayfasında kendi kendini motive etmeye çalışıyor:

"asla ikinci okun olmasın. ikinci atışına güvenirsen, birincide dikkatsiz olursun. her zaman yalnızca tek şansın olduğunu düşün ve hedefini ilk ve tek onunla vur!" (XCII. bezginliği giderici notlar, kenko- khosi)

"bir şeyi yapıp yapmama konusunda düşünüyorsan kural olarak yapma daha iyi..." (budist jodo mezhebinin liderlerinin toplu yazılarından, 1287)


*:zaman zaman içinde, afa yayınları

14 Temmuz 2019 Pazar

çuvaldız

kısa bir süre için her şeyi, özellikle de ezberlerinizi unutmanızı ve düşünmenizi istiyorum.

muhatabınız, geçmiş tecrübelerinden bağımsız ya da onların etkisiyle ilişki istemediği veya ilişkiden, bağlanmaktan kaçtığı için değil de sizi cazip bulmadığı, hatta sizden hazzetmediği için sizi yanında, yöresinde istemiyor olabilir mi?

biliyorum, kendini dev aynasında gören ve başına gelenler için tanrıyı, kaderi, talihi, insanları suçlayanlar için zor bir iş bu. ama yine de bir deneyin derim. sonra kaldığınız yerden devam edersiniz.

ama insana hasta derler. ruh hastası.

11 Temmuz 2019 Perşembe

zamanlama

"doğru yaşta okuduğunuz öyküler sizi asla tamamen terk etmezler. yazarın ya da öykünün ismini unutabilirsiniz. hatta bazen olayların akışını bile tam olarak hatırlamayabilirsiniz. ama öykü size dokunduysa eğer, hep sizinle kalacak, zihninizin kuytu köşelerini ele geçirip yakanızı bırakmayacaktır."*

*:neil gaiman

9 Temmuz 2019 Salı

carola rackete

güzeller güzeli rachel corrie'nin ruhkardeşi. otuz bir yaşında. alman pasaportu taşıyor ama aslında dünya vatandaşı. akdenizde rotasız ve çıkışsız kalan sığınmacılara yardım eden sea watch - 3 isimli geminin kaptanı.

almanya'nın preetz kasabasında doğdu. jade üniversitesi'nde deniz bilimleri eğitimi aldı. peşi sıra ingiltere'deki edge hill üniversitesi'nde yüksek lisans yaptı. almanca'nın yanı sıra ingilizce, fransızca, rusça ve ispanyolca da biliyor. yüksek lisans tezi ise albatroslar üzerine.

ilk yurtdışı gezisini yaptığı güney amerika'da gördüklerinden etkilenerek adaletsizlik ve eşitliksizlikle mücadele etmeye karar verdi. "sesi ve gücü olmayanlar için bir şeyler yapmalıydı".

kolay hayatı olduğunu saklamıyor. herkesin "zengin bir ülkede, doğru pasaportla" doğmadığını fark ettiğinde, onunla aynı fırsatlara sahip olmayanlara yardım etmenin ahlaki zorunluluğunu hissettiğini de.

geçtiğimiz ay elli üç sığınmacıyı akdeniz'den kurtarmışken liman izni verilmediği için iki hafta boyunca açık denizde beklemek zorunda kaldı.

kurtardığı insanların durumları kötüleşince italya karasularına izinsiz girdi ve lampedusa limanı’na yanaştı.

ama avrupa'nın sınır muhafızlarından italya'nın deniz kuvvetleri gemisini durdurdu ve el koydu. kendisi de tutuklandı.

ama kalbimizi kazandı.

6 Temmuz 2019 Cumartesi

atışma - on üç

türk şiirinin derebeyi cemal süreya, kendisi kadar ünlü, "keşke yalnız bunun için sevseydim seni" dizesinden önce "bir şey var, ancak makilerin orda söyleyebilirim,"* der ya hani, ressam-şair seyyidhan kömürcü gençliğinden mi yoksa 'ikinci y'den mi aldığı belirsiz bir cüretle onunla aynı fikirde olmadığını saklamıyor:

"bilinsin ve süssüz siyah bilinsin istiyorum;
yok kimseye –makilerin orda- anlatacağım bir şey
"**

*: piri reis
**: siyah

4 Temmuz 2019 Perşembe

günün sorusu: suçlama

kaderi suçlamak, başına gelen iyi veya kötü şeyler, ama genelde tatsızlıklar için kaderi suçlamak da hiçbir şeyin sorumluluğunu almayan, her şey için birilerini suçlayan biri için doğal değil midir?

2 Temmuz 2019 Salı

hiç yok*

göksel'den "hiç mi yok?" sorusuna esaslı bir cevap.

üstelik bunu, beklentilerin tersine arabesk ya da sanat müziği ile değil pop müzikle yapıyor.

yaparken de, "taşı kuşa atan sapandır"dan sonra bir şarkıda duyduğum en doğru sözlerden yardım alıyor: acı da yok gözyaşı da/ kaybedecek bi'şey kalmadıysa...

*göksel, hiç yok