ricardo reis'ın öldüğü yıl, okuduğum ilk saramago kitabı değilse de josé saramago evrenine dahil olduğum ve onun yazarlarımdan biri olabileceğini hissettiğim ilk romanıydı. fernando pessoa ve altkimliklerinden ricardo reis'a saygı niteliği taşıyan bu roman hem iddiasının altını dolduruyor hem de anlatımıyla yazarının maharetini ortaya koyuyordu.
öyle ki, roman bitmesin diye yarısından sonra günde yirmi sayfa yirmi sayfa okumuştum. roman bitince de, yirminci yüzyılın en iyi üç romanı listem değişmişti. zaman zaman kendini hatırlatsa da hâlâ 'taslaklar'ın derin kuyusunda bekleyen bir yazı yazdım ve iyi bir romandan sonra hep yaptığım gibi bir müddet roman okumadım.
biraz da bu yüzden, sevdiğim yazarları külliyat olarak okuma alışkanlığım sekteye uğramış oldu. bunun yerine ne zaman canım saramago çekse kitaplığa yürüdüm. hâlâ zulamda bir kaç kitap daha var.
şu an okuduğum kitap ise ilk bölümü üst üste üç defa okuduktan sonra ikinci bölüme geçip devam ettiğim kopyalanmış adam. bu yazının sebebi de o ilk bölümden bir yer. saramago'nun kahramanlarına selâm durduğu ve yazarlığında bir damarı işaret eden bir parmak adeta. kaldı ki, dayanamayıp 'dakika ve skor'lara kattım o yeri.
başka bir deyişle, yalnızlık övgüsü değildi sebep.
okuduğum, hepsini de çok sevdiğim o romanların karakterleri yalnız yaşayan erkekler. 'o yer'le fark ettim ki, bu karakterler saramago'dan izler taşıyor. "yerine bir yalan ekmek için doğruyu kökünden söküp atan bir düzeltmen"in saramago, bu eylemin anlaşılmasından sonra yayınevinin göreve getirdiği genel yayın yönetmeninin de eşi pilar olduğuna eminim. öyle iki yer var ki anlatıda, o bölümlerin aşkla yazılmadığına beni kimse ikna edemez.
böyle değilse bile, otobiyografik unsurlar konusunda yanılıyorsam yani: bu dört romanı*, aynı karakterin maceraları olarak okumak mümkün. tıpkı bir dedektifin dört ayrı macerası gibi.
ve bunlara, ölüm bir varmış bir yokmuş'un ikinci yarısında ortaya çıkan, ölmeyi reddettiği yetmezmiş gibi üzerine bir de saramago'nun kadın olarak resmettiği ölüm meleğini kendine aşık eden müzisyeni de eklemek mümkün.
*:sırasıyla, ressamın el kitabı, ricardo reis'ın öldüğü yıl, lizbon kuşatmasının tarihi, bütün isimler.
öyle ki, roman bitmesin diye yarısından sonra günde yirmi sayfa yirmi sayfa okumuştum. roman bitince de, yirminci yüzyılın en iyi üç romanı listem değişmişti. zaman zaman kendini hatırlatsa da hâlâ 'taslaklar'ın derin kuyusunda bekleyen bir yazı yazdım ve iyi bir romandan sonra hep yaptığım gibi bir müddet roman okumadım.
biraz da bu yüzden, sevdiğim yazarları külliyat olarak okuma alışkanlığım sekteye uğramış oldu. bunun yerine ne zaman canım saramago çekse kitaplığa yürüdüm. hâlâ zulamda bir kaç kitap daha var.
şu an okuduğum kitap ise ilk bölümü üst üste üç defa okuduktan sonra ikinci bölüme geçip devam ettiğim kopyalanmış adam. bu yazının sebebi de o ilk bölümden bir yer. saramago'nun kahramanlarına selâm durduğu ve yazarlığında bir damarı işaret eden bir parmak adeta. kaldı ki, dayanamayıp 'dakika ve skor'lara kattım o yeri.
başka bir deyişle, yalnızlık övgüsü değildi sebep.
okuduğum, hepsini de çok sevdiğim o romanların karakterleri yalnız yaşayan erkekler. 'o yer'le fark ettim ki, bu karakterler saramago'dan izler taşıyor. "yerine bir yalan ekmek için doğruyu kökünden söküp atan bir düzeltmen"in saramago, bu eylemin anlaşılmasından sonra yayınevinin göreve getirdiği genel yayın yönetmeninin de eşi pilar olduğuna eminim. öyle iki yer var ki anlatıda, o bölümlerin aşkla yazılmadığına beni kimse ikna edemez.
böyle değilse bile, otobiyografik unsurlar konusunda yanılıyorsam yani: bu dört romanı*, aynı karakterin maceraları olarak okumak mümkün. tıpkı bir dedektifin dört ayrı macerası gibi.
ve bunlara, ölüm bir varmış bir yokmuş'un ikinci yarısında ortaya çıkan, ölmeyi reddettiği yetmezmiş gibi üzerine bir de saramago'nun kadın olarak resmettiği ölüm meleğini kendine aşık eden müzisyeni de eklemek mümkün.
*:sırasıyla, ressamın el kitabı, ricardo reis'ın öldüğü yıl, lizbon kuşatmasının tarihi, bütün isimler.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder