kostantiniyye

vapurla istanbul'a gelen italyan yazar edmondo de amicis, bin sekiz yüz yetmiş dörtte yayınlanan istanbul adlı kitabında kenti ilk görüşünü şöyle anlatır:

"az sonra şehrin iki mil uzunluğundaki bir kısmı ortaya çıktı; fakat, doğrusunu söylemek gerekirse, beklediğim manzara bu değildi. lamertine'in 'istanbul bu mu?' diye sorduğu ve 'ne hayal kırıklığı!' diye bağırdığı yerdeydik. tepeler hala örtülüydü, ancak deniz kenarı görülüyor, evler sonsuz bir dizi halinde diziliyor, şehir dümdüzmüş gibi geliyordu. ben de, 'süvari, istanbul bu mu?' diye haykırdım. süvari kolumdan yakalayıp elini ileriye doğru uzattı: 'ümitsizliğe kapılmayın' dedi, 'şuraya bakın...'"

işaret edene değil işaret edilene bakan amicis, sis dağılıp, istanbul gözler önüne serildiğinde ise şunları yazar:

"şimdi anlat bakalım zavallı; bu ilahi hayali anlatabilmek için kafi gelmeyen kelimelerinle günaha gir! istanbul'u anlatmaya kim cüret edebilir? chateaubriand, lamartine, gautier diye mi mırıldandınız? tasvirler, tabirler akla dolaşırken kalemden kaçıp uzaklaşıyor."